Çanakkale kahramanı Seyit Onbaşı’yı, torunu ve köylüleri anlattı

1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi’nin yeni sayısı yayımlandı

105 yaşındaki Hüseyin Bağcı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.’nin süreli yayını “1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi”nin Çanakkale Muharebelerini ele alan 21. sayısı, yayımlandı.

Dergide, Çanakkale kahramanı Seyit Onbaşı’nın torunu ve köylüleri ile Balıkesir Havran’a bağlı Manastır (Çamlık) Köyü’nde gerçekleştirilmiş olan röportajlara da yer verildi.

Dergiyi, Kültür A.Ş.’nin resmî web sitesi www.kultursanat.org’un “Yayıncılık>Süreli Yayıncılık” sayfasında, PDF formatında okuyabilir, İstanbul Kitapçısı şubelerinden ücretsiz olarak temin edebilirsiniz.

Derginin “Sunuş” yazısında, 21. sayının muhtevası hakkında şu bilgiler veriliyor:

2015 yılının Çanakkale Savaşları’nın 100. yılı olması, 1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi olarak Çanakkale’yi yeniden hatırlamak ve gündeme taşımak için bir vesile oldu. Birinci Dünya Savaşı dâhilinde, Osmanlı İmparatorluğu sınırlarında açılan toplam 8 cepheden biri olan Çanakkale cephesini diğerlerinden önemli kılan; Çanakkale Boğazı’nın iki kıtayı birleştirmesi ve coğrafi konum olarak Osmanlı’nın başkenti İstanbul’a yakınlığıdır.

Bu minvalde, Lokman Erdemir’in kaleme aldığı “Çanakkale Boğazı’ndan İlk Bombardımanlar ve İstanbul” başlıklı yazının dikkatle okunmasını öneriyoruz. Çanakkale’den bahsederken, savaş esnasında cereyan eden deniz muharebelerinin ehemmiyetine binaen dosyayı hazırlarken S. Murad Hatip’in “Çanakkale Deniz Savaşları” ve bu muharebeler esnasında görev yapan denizaltılarla ilgili Soner Demirsoy’un “Çanakkale Geçildi Mi?” makalelerine özellikle yer verdiğimizi belirtmek isteriz.

Rinaldo Marmara ve Bülent Günal’ın Vatikan Arşivleri’nden faydalanarak ortaya çıkarttığı Frank Coffee vak’asını ele alan, Osmanlı’nın savaş esnasında bile insani değerlere olan hassasiyetini ortaya koyan makalesi, Mustafa Noyan’ın Çanakkale’de görev yapmış İstanbullu vapurları konu edinen yazısı ile Nuri Güçtekin’in “Çanakkale Savaşı’nın İstanbul’daki Eğitim Kurumlarına Etkisi” makalesi de bu sayının ilgi çekici başlıkları arasında yer alıyor.

Yazdığı Çanakkale Mahşeri kitabı pek çok Çanakkale araştırmasının yapılmasına ve Çanakkale hakkında yazılan kitapların sayısındaki artışa vesile olan Mehmet Niyazi ile yaptığı röportaj ve Seyit Onbaşı’nın köyünün bulunduğu Havran’a gidip Koca Seyit’in cepheden dönmesinden vefatına kadar olan hayatına şahitlik etmiş köylülerle görüşüp 1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi için özel bir dosya hazırlayan Fatih Dalgalı’ya teşekkür borçluyuz.

Çanakkale Savaşı’nın Ressamı Bahriyeli İsmail Hakkı Bey ve Çanakkale resimlerini ele alan Ömer Faruk Şerifoğlu’na ait yazı, Ebru Afat tarafından kaleme alınan Avustralya Sinemasından Yansıyan Birinci Dünya Savaşı ve Ferhat Aslan’ın hazırladığı Çanakkale Savaşları, Kolektif Hafıza ve Memoratlar yazıları da, Çanakkale Savaşları’nın resim, sinema ve edebiyat özelinde kültür ve sanat alanına yansımasını ifade etmektedir.

Nadir Eserler uzmanı İrfan Dağdelen’in sekiz haritayı incelediği “Çanakkale Savaş Haritaları” başlıklı yazısı; araştırmacı İlknur Bektaş’ın kaleme aldığı “Çanakkale Savaşı’nın Gizli Kahramanı Türk Kadınıdır” makalesi; gazeteci Ziyad Ebüzziya’nın gün ışığına çıkarıp yayınladığı Mehmet Muzaffer isimli öğrencinin tâbi olduğu taburun ihtiyaçlarını karşılamak için hazırladığı paranın hikâyesini yeniden kaleme alan Ahmet Apaydın’ın “Bedeli Çanakkale’de Ödenecektir!” yazısını da okurlarımızın dikkatine sunuyoruz.

Son olarak; Sertaç Dalgalıdere’nin satırlara döktüğü, savaşın akıbetini büyük ölçüde etkileyen ve savaş raporu olarak bilinen Keith Murdoch’ın Gelibolu mektupları ve Ahmet Yurttakal’ın yayına hazırladığı “Çanakkale Şehidi Üsteğmen Zahit Efendi’nin Son Mektubu” iki tarihi vesika olarak dergimizin sayfalarında yerlerini aldı.

Yeni yılın bu ilk sayısında sizleri dergimizin sayfalarıyla baş başa bırakmadan önce İstiklal şairimiz Mehmet Akif Ersoy’un Çanakkale mahşerini en derinden hissettiren Çanakkale Şehitlerine şiirinden dizelerle canı bahasına bugün üzerinde yaşadığımız topraklar için cephede kahramanca çarpışan, cephe gerisinde varıyla yoğuyla destek veren, elleri karıncalanana kadar dua dua yakaran ecdadımızı rahmet ve minnetle anıyoruz.